“Artikel 5, dat is toch dat dingetje uit de oude Gedrags- en Beroepsregels?”
“Ja inderdaad, even voor de liefhebbers: ‘De registeraccountant onthoudt zich van al hetgeen schadelijk is voor de eer van de stand der registeraccountants.’ En dit gold uiteraard net zo hard voor een AA-accountant, daar zijn geen verschillen.
Toen in 2007 de nieuwe gedragsregels werden geïntroduceerd (de Verordening Gedragscode VGC) kwam daarin de ‘eer van de stand’ niet meer voor. Dat was toch maar een archaïsche term. Maar in de afgelopen jaren zijn steeds meer mensen gaan inzien dat we daarmee het kind met het badwater hebben weggegooid. Zo zie je maar hoe de maatschappelijke context op soms korte termijn kan veranderen. Zowel de buitenwereld, die vraagt om een vorm van ethisch reveil bij de accountants zoals minister Dijsselbloem in 2014 op de Accountantsdag, als de beroepsgroep zelf die de cultuur van checklisten en afvinklijsten van zich af wil gooien.
Waar heel wat professionele dienstverleners van bankiers tot makelaars (om maar eens twee beroepen te noemen die flink onder vuur hebben gelegen) hun normen en waarden hebben gereactiveerd, bedenken de accountants dat ze eigenlijk al heel lang een uitgelezen palet beschikbaar hebben. Tijd dus voor een essaybundel die de beroepseer van de accountant eens flink in het zonnetje zet en het belang hiervan voor het maatschappelijk functioneren van de beroepsgroep duidelijk maakt.
De bijdragen in deze bundel zijn divers en prima. Arnout van Kempen windt er in zijn bijdrage waarin hij het belang van ‘de eer van de stand’ nog eens bekijkt, ook geen doekjes om: “De toegevoegde waarde van het beroep ligt niet primair in een hoge deskundigheid, maar in een hoge geloofwaardigheid.” Tot een op uitermate charmante wijze opgeschreven pleidooi voor inkomensnormering bij openbaar accountants van eminence grise Jules Muis aan toe, die duidelijk geen kanshebber wil zijn voor de populariteitsprijs.
Kortom; een meer dan uitstekende bundel die de discussie goed voedt. Ik heb in de afgelopen jaren al een paar keer bij een boekbespreking gezegd dat “deze toch eigenlijk wel tot de verplichte literatuur mag worden gerekend”, dus laten we het bij deze prachtbundel eens anders doen; een boek over het belang van de beroepseer van en voor de accountant, in het huidige maatschappelijke krachtenveld waarin ethisch handelen weer de norm begint te worden? Dat is de spijker op de kop geslagen! Dus eigenlijk: toch maar verplicht.
En tot slot wijs ik u nog even op het ‘zakboekje Eer van de stand’ dat bij de vorige editie van Accountant was bijgesloten. Dat past in de binnenzak en dan heeft u het altijd bij zich. Makkelijker kunnen we het niet maken.”
Rob Heinsbroek
In Q1 van het vakblad Accountant, 2018 recensie van Artikel 5:
Margreeth Kloppenburg en Thijs Jansen (red.): Artikel 5 – de beroepseer van de accountant, Stichting Beroepseer 2017, ISBN 978 94 92458 06 3
—